Wat doe je als als woelmuizen, coloradokevers, ratten en de wolf je boerderij bezoeken?

Woelmuizen, coloradokevers, ratten of de wolf. De meeste mensen zijn niet bepaald dol op deze ongenode gasten die ongevraagd mee-eten van onze planten en beesten. Maar volgens de Lenteland boeren draait alles om balans en is geen enkel dier ‘een probleem’. Pas als wij ons met die balans gaan bemoeien, gaat het mis.

De das

Een ander typisch voorbeeld van de gevolgen van onze bemoeizucht is de das. “We hebben hier een halve hectare bosperceel,” vertelt Niels. “Daar heeft de beschermde das een burcht gebouwd. Dat is natuurlijk fantastisch, maar omdat de das beschermd is, krijgt je dan ook te maken met heel veel regels, die niet altijd passen bij de specifieke situatie. Ons uitgangspunt is dat we samen willen en kunnen leven met de das. Omdat we aan de rand van het bosperceel een aantal tiny houses willen plaatsen voor Bed & Breakfast, hangt het bos nu vol met wildcamera’s. Dat is onderdeel van een uitgebreid ecologisch onderzoek. Zo kunnen we in het ontwerp rekening houden met het leefgebied en looproutes van de das en straks samen vertoeven op dezelfde plek.

Ook bij Erve Kiekebos is de rat een veel geziene gast. “Het probleem van ratten is dat ze makkelijke ziektes verspreiden en wij hier voedsel verbouwen en daar vindt de voedselwarenautoriteit wat van,” zegt Niels van Erve Kiekebos. “Vorig jaar hebben we op advies van de ongediertebestrijding vallen gezet en hebben we er een aantal afgeschoten, want ratten worden heel snel een plaag, dus dan moet je maatregelen nemen.” Eén van die maatregelen was ook het nemen van twee katten. “We hebben ze als kitten een paar maanden in de schuur gehouden waar de ratten zaten. Ze kregen een handjevol voer en de rest moesten ze zelf regelen.” Eentje is helaas aangereden, maar die ander is een echte boerderij-kat geworden die de ratten en muizen niet alleen vangt, maar ook opeet. “Het liefst voor je neus.”

De marter

Dat alles in de natuur met elkaar samenhangt, blijkt uit de komst van de marter op Erve Kiekebos. “Ratten houden van kippenvoer en hadden dus gangen onder het nachthok gegraven. Daar heeft een marter dankbaar gebruik van gemaakt. Al onze kippen werden gedood. Dat hoort er ook gewoon bij,” zegt Niels nuchter.

“We hebben als mens de neiging iets te willen doen, dat zit in onze natuur, maar ik denk dat we vooral minder moeten doen en meer geduld moeten hebben. Die kippen konden geen kant op, omdat wij ze in een hok hadden gezet. Je kunt kippen ’s nachts natuurlijk ook gewoon vrijlaten zodat ze in een boom kunnen gaan zitten als er een marter, vos of wolf langs komt. Die pakt er dan misschien alsnog een paar, maar niet allemaal.” Momenteel hebben ze even geen kippen.

De Wolf

En dan is er natuurlijk nog de wolf. “Dat begint hier echt een ding te worden,” vertelt Niels van Erve Kiekebos. “We hebben een aantal koeien, een stuk of vijftien, die we dagelijks verplaatsen en daardoor als een kudde over het land gaan. Maar nu is er een kans dat regels komen voor verplichte wolvenhekken waardoor het moeilijker is om op een natuurlijke manier met die beesten te werken.”

Niels: “Koeien liepen van nature als een kudde over het land en hebben op die manier minder te vrezen voor de wolf. Door continu te verplaatsen en elkaar te beschermen, weren ze roofdieren af. Maar door het plaatsen van hekken, leren koeien dat kuddegedrag af en liggen ze overal verspreid in het weiland. Daarmee zijn ze veel kwetsbaarder en wordt het voor de wolf juist makkelijker.”

En dus denken ze op Erve Kiekebos na over andere oplossingen. “We hebben een keer de tip gekregen om een ezel bij de koeien te zetten. Die zijn heel territoriaal, in tegenstelling tot de koeien zelf, en kunnen hard balken en schoppen.”

Ook op de boerderij ’t Gagel in Lochem is het plan om een of twee ezels bij een gemengde kudde van schapen en koeien te zetten. “In Spanje gebruiken ze die al jaren als bescherming tegen de wolf,” vertelt Tim. “Hij heeft een luidruchtige alarmroep en een echte fighting spirit, dus hij trapt hard.”

Volg de ontwikkelingen van de Lenteland boerderijen via Instagram, Linkedin of de nieuwsbrief.